Zakon cystersów powstał pod koniec XI wieku we Francji. Dzięki nowej regule, bardzo szybko nabrał znaczenia w średniowiecznej Europie. Ze względu na biały habit często nazywani byli "białymi mnichami". Był szczególnie popularny wśród szlachty i władców, gdyż w założeniu był samowystarczalny. Konsekwencją tego było ok. 2000 opactw na terenie Europy. Opactwa i klasztory cysterskie były w średniowieczu ważnymi ośrodkami kultywującymi kulturę, naukę, medycynę, wprowadzającymi postęp w rzemiośle i rolnictwie. Cystersi budowali swoje siedziby zazwyczaj z dala od znaczących ośrodków miejskich, co przyczyniało się do rozwoju coraz to nowszych terenów. Dzisiaj często nazywani są protoplastami zjednoczonej Europy.
Filiami duńskiego opactwa Esrum są opactwa Kołbacz oraz Eldena. | |
Filią polskiego opactwa Kołbacz jest opactwo Oliwa. | |
Filiami francuskiego opactwa Marimond są opactwa Altenberg, Jędrzejów, Sulejów, Koprzywnica oraz Wąchock. | |
Filią niemieckiego opactwa Pforta jest opactwo Lubiąż. | |
Filiami polskiego opactwa Lubiąż są opactwa Mogiła, Henryków oraz Kamieniec Ząbkowicki. | |
Filią polskiego opactwa Henryków jest opactwo Krzeszów. | |
Filią niemieckiego opactwa Sittichenbach jest opactwo Lehnin. | |
Filiami niemieckiego opactwa Lehnin są opactwa Paradyż oraz Chorin. | |
Filią niemieckiego opactwa Volkenroda jest opactwo Waldsassen. | |
Filiami niemieckiego opactwa Waldsassen są opactwa Sedlec oraz Osek. | |
Filią niemieckiego opactwa Doberan jest opactwo Pelplin. | |
Filią austriackiego opactwa Rein jest opactwo Neukloster. | |
Filią niemieckiego opactwa Wilhering jest opactwo Vyšší Brod. | |
Filią niemieckiego opactwa Langheim jest opactwo Plasy. | |
Filią czeskiego opactwa Plasy jest opactwo Velehrad. | |
Filią czeskiego opactwa Nepomuk jest opactwo Žďár nad Sázavou. | |
Filiami niemieckiego opactwa Altenberg są opactwa Wągrowiec oraz Ląd. | |
Filią austriackiego opactwa Heiligenkreuz jest opactwo Zlatá Koruna. | |
Filią polskiego opactwa Wągrowiec jest opactwo Obra. | |
Filią polskiego opactwa Jędrzejów są opactwa Szczyrzyc oraz Rudy. | |
Filią polskiego opactwa Rudy jest opactwo Jemielnica. | |
Filią polskiego opactwa Sulejów jest opactwo Koronowo. | |
Filią niemieckiego opactwa Bamberg jest opactwo Trzebnica. | |
Filią niemieckiego opactwa St. Marienthal jest opactwo Porta coeli. |